Ankara
Özbekistan Geliştirme Stratejisi Merkezi İcra Direktörü Eldor Tulyakov'un moderatörlüğündeki panelde Forward Thinking Direktör ve Kurucu Ortağı Oliver Mcternan, Özbekistan Gazetecilik ve Kitle İletişim Üniversitesi Rektör Yardımcısı Doç. Dr. Nozima Muratova, Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı İdaresi, İletişim Politikası Sektörü Başkanı Javid Musayev ve Birleşmiş Milletler (BM) İletişim Danışmanı Nicholas Bruneau konuşmacı olarak katıldı.
Panel öncesinde "Stratcom 5.0: Yeni Teknolojiler ve Yapay Zeka" başlıklı bölümde konuşan GDELT Projesi kurucusu Kalev Hannes Leetaru, insanların Google aramalarında aradıkları haber başlıklarının önemli olduğunu belirterek, televizyonun da bu anlamda dünyayı görme açısından önemli bir objektif olduğunu söyledi.
Yapay zeka programlarının gelişimiyle konuşmaların metne hemen dönüştürüldüğüne dikkati çeken Leetaru, "Makineler aslında satır aralarını okuyor, aynı bizim yaptığımız gibi. Mesela şöyle bir örnek vereyim. Dün Çin'le ilgili söylenen her şeyi alın ve bize özetle deyin; Çin güçlü mü, zayıf mı, benim ülkem açısından iyi mi kötü mü diye soruyoruz ve bunları yapabiliyor artık makineler. Mesela Türkiye'ye yapılan küresel yatırımı bize özetle, anlatın diyebiliyoruz. Makineler bütün bunları bizim için yapabiliyor artık." ifadelerini kullandı.
Leetaru, yapay zeka programlarından çok fazla söz edildiğini belirterek, bu programların insanlar gibi düşünme fonksiyonunun olmadığını sadece bir işlevi yerine getirdiğini söyledi.
"Gazetecilik yıllar içerisinde içerik, şekil ve kitlelerle etkileşim açısından değişikliğe uğradı"
Mcternan, konuşmasında "Bizim için hakikat nedir, bugünün tabiriyle sahte haber nedir? Bunun ayrımını yapmak bizi zor duruma düşürüyor. Aşırı bilgi yüklenmesi söz konusu olduğundan bizim doğru analizi yapmamızı engellemesi çok kolay." dedi.
Hükümetlerin, küçük kuruluşların iletişim için bir stratejiye ihtiyacı olduğunu kaydeden Mcternan, iletişim konusunda net bir vizyonun oluşması gerektiğini söyledi.
Muratova, insanların ve toplumların güvenliğinin stratejik iletişim açısından büyük bir önem taşıdığını vurgulayarak, "Gazetecilik yıllar içerisinde içerik, şekil ve kitlelerle etkileşim açısından değişikliğe uğradı. Böylesi bir ortamda şunu düşünmeliyiz; medya nasıl iletişim kurmalı ve ne tür stratejiler belirlemeli?" ifadelerini kullandı.
Yalan karşıtı teyit platformlarının geliştirilmesini, medya kuruluşlarının iç politikalarını çağdaş sorunların zorluklarına karşı cevap verebilecek şekilde değiştirmeleri gerektiğini aktaran Muratova, "Medya ortamlarının bütün katılımcılarının bir araya gelmesi ve hakikat için bilgi alışverişi yapmaları önemli." dedi.
Muratova, stratejik iletişimin medya unsuru olarak kullanılması gerektiğini, nitelikli gazetecilik ve medya okuryazarlığının eş değer hedeflere sahip olduğunu ve ikisinin de hakikatin peşinde olması gerektiğini vurguladı.
Musayev, devletlerin stratejik bir iletişiminin olması gerektiğine dikkati çekerek, doğru ve adil bir bilgi ekosisteminin gerektiğini, dezenformasyon ile ancak bu şekilde mücadele edilebileceğini söyledi.
Karabağ Savaşı'nda ülkesinin stratejik iletişim haritasına değinen Musayev, "Ermenistan'ın son provokasyonundan sonra Azerbaycan işgal altındaki topraklarını kurtarmak için operasyon başlattı. Hemen ardından Ermenistan'ın çok büyük sahte haber propagandasına maruz kaldık." dedi.
Bruneau da, insanların haberleri geleneksel medya araçlarından daha çok sosyal medyadan aldığını belirterek, Türkiye'de insanların bilgi almak için en çok Instagram ve Youtube'u kullandığını aktardı.