Ankara
AA muhabirinin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) "2022 Yılı Doğal Gaz Piyasası Sektör Raporu"ndan derlediği verilere göre, geçen yıl Türkiye'nin doğal gaz ithalat portföyünde spot gaz miktarı önemli ölçüde arttı.
Geçen yıl Türkiye'nin toplam 54 milyar 661 milyon metreküplük doğal gaz ithalatının yaklaşık 18 milyar 890 milyon metreküpünü spot gaz oluşturdu. 2021'de spot gaz ithalat miktarı 7 milyar 705 milyon metreküp olarak kayıtlara geçmişti. Böylece spot gaz ithalatı 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 145 arttı.
Söz konusu spot gazın 8 milyar 980 milyon metreküpü boru gazı, yaklaşık 9 milyar 909 milyon metreküpü ise deniz yoluyla sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) olarak ithal edildi.
Spot boru gazının yaklaşık 6 milyar 321 milyon metreküpü Rusya'dan, 2 milyar 659 milyon metreküpü Azerbaycan'dan tedarik edildi.
Deniz yoluyla spot LNG ithalatının yapıldığı ülkeler arasında ABD, yaklaşık 5 milyar 641 milyon metreküple ilk sırada yer aldı. ABD'yi, 2 milyar 231 milyon metreküple Mısır, 818 milyon metreküple Nijerya izledi. Geriye kalan miktarın 364 milyon metreküpü Trinidad ve Tobago, 195 milyon metreküpü Fransa, 193 milyon metreküpü Rusya, 107 milyon metreküpü Umman, 96 milyon metreküpü Angola, 90 milyon metreküpü Ekvator Ginesi, 88 milyon metreküpü Endonezya ve 85 milyon metreküpü Katar'dan ithal edildi.
"BOTAŞ son yıllarda spot gaz ithalatında deneyim kazandı"
Damnus Enerji ve Yatırım AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Nusret Cömert, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede özel sektörün büyük ölçüde spot ithalat kontratlarını yenilememesi nedeniyle Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ'nin (BOTAŞ) spot boru gazı alımını artırdığını belirtti.
Doğal gazın eskiden uzun vadeli petrol endeksiyle fiyatlandığını ancak piyasada daha sonra Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF'teki fiyatların baz alınmaya başladığını ifade eden Cömert, "Türkiye de bunun içerisinde yer aldı. Kanımca Rusya- Ukrayna krizinde hub fiyatları oldukça yukarıya çıkınca BOTAŞ petrol endeksli LNG ithalatıyla portföyündeki gaz fiyat artışını dizginledi." diye konuştu.
Cömert, BOTAŞ'ın son yıllarda spot gaz ithalatı konusunda deneyim kazandığını ve fiyat optimizasyonu sağlamak açısından spot gaz ithalatı seçeneğini sürekli gündemde tutacağını söyledi.
Türkiye'nin doğal gazda arz güvenliği ve kaynak çeşitliliğini sağlamayı hedeflediğini aktaran Cömert, LNG terminallerinin esnekliğinden faydalanmak ve kışın İran'dan doğal gaz ithalatında yaşanabilecek aksamalara karşı önlem almak için spot gaz ithalatının artırıldığını kaydetti.
Cömert, Türkiye'nin gelecek yıllardaki spot gaz ithalatına ilişkin, "Spot LNG ithalatının ve kısmen spot boru hattı gazının artacağını düşünüyorum. Altyapının geliştirilmesi, LNG ve gazlaştırma terminallerinin tam kapasite kullanılması ve yenilerinin devreye alınmasıyla, spot LNG ithalatının artabileceğini düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.