TBMM
Genel Kurulda 2024 yılı bütçesi üzerinde şahsı adına söz alan CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, bütçe yapma hakkının büyük evrelerden geçerek günümüze kadar geldiğini söyledi.
Başarır, özellikle son beş yılda bütçe görüşmelerinin TBMM açısından bir facia olduğunu ileri sürerek, "Sayıştay raporları günden güne kısalıyor, harcamaların ayrıntılılarını göremiyoruz. Sayın Cevdet Yılmaz, 500 dakika konuştu. 500 yüz dakikada 'Yapacağız, yapacağız' dedi. Keşke bu 500 dakikasının beş dakikasını ülkedeki barınma sorunu yaşayana, geçinemeyen emekliye, öğrenciye yani halkın dertlerine ayırsaydı." diye konuştu.
Hükümetin bütçeyle ilgili umut vermediğini savunan Başarır, "Bir bütçe düşünün, devletin kasasına girecek para 8,5 trilyon ama bütçe 11 trilyon. Daha kafadan 2 trilyon 651 milyar açık var ve bunu borçlanacağız. Bu gelirin büyük kısmı nereden geliyor? 7 trilyon 408 milyar vergi topluyoruz. Bunun yaklaşık yüzde 66'sı dolaylı vergi. Deprem için 401 milyar vergi topladık. Bunun ne kadarını depreme verdik? 216 milyar. Böyle bir bütçe olabilir mi? Deprem için bir yılda dört kez motorlu taşıtlar vergisi alıyoruz ama bunun yarısını depremzedelere veriyoruz. Bu durum hukuksuzluğu, bütçenin halini ortaya koyuyor." değerlendirmesinde bulundu.
Başarır, bir emeklinin 7 bin 500 lira, asgari ücretlinin ise 11 bin 402 lira ile geçinmesinin mümkün olmadığını vurguladı.
"Denk bütçe Anayasal bir zorunluluk haline getirilmelidir"
Şahsı adına söz alan HÜDA PAR Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Zekeriya Yapıcıoğlu ise terör örgütü PKK'nın saldırıları sonucunda hayatını kaybeden şehitleri anımsatarak Çorum, Denizli, Elazığ, Gaziantep, İzmir, Malatya, Manisa, Mardin, Sinop, Tokat, Yozgat ve Zonguldak illerine ateş düştüğünü belirtti.
Bütün şehitlere Allah'tan rahmet, ailelerine sabır dileyen Yapıcıoğlu, "Memleketimizin huzuruna kurşun sıkanları ve kardeşliğimize yönelik her türlü terör eylemini lanetliyorum. Milletimizin huzurunu ve kardeşliğini hedef alan kurşundan daha ağır sözleri de kınıyorum. Birliğimize sıkılan her kurşun siyonizme ve küresel emperyalizme hizmettir." diye konuştu.
Yapıcıoğlu, bütçenin sadece ekonomiye dair birtakım rakamlardan ya da cetvellerden ibaret olmadığını, devletin yönetim felsefesinden eğitim anlayışına, alın teri ve emeğin korunup korunmadığından, gelir dağılımı ve vergilendirmede adaletin sağlanıp sağlanmadığına kadar birçok konuda somut bir perspektifi ortaya koyduğunu kaydetti.
Kapitalist ekonomi modelinde faizin önemli bir sömürü aracı olarak işlev gördüğüne ifade eden Yapıcıoğlu, "2003 yılından bu yana faiz giderlerinin bütçeye oranı yıllara göre kademeli olarak yüzde 41'den yüzde 11'e kadar düşmüştü. Aynı şekilde faiz giderlerinin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'ya oranı da son 20 yılda bariz bir şekilde azaldı." diye konuştu.
Faiz ödemelerine ayrılan kaynağın 11 il ve 14 milyon insanı etkileyen depremin yaralarını sarmaya yetecek kadar büyük bir meblağ olduğunu belirten Yapıcıoğlu, "Faize dayalı ekonomi sistemi reel sektörü değil, finans sektörünü abat eder. Üretimi değil tüketimi teşvik eder, istihdamı değil işsizliği artırır, kronik yoksulluğa, alın teri ve emeğin sömürüsüne yol açar." değerlendirmesinde bulundu.
Yapıcıoğlu, "Denk bütçenin Anayasal bir zorunluluk haline getirilmesi" önerisinde bulundu.
Siyasi partilerin grup başkanvekilleri de yerinden söz alarak bütçenin hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür etti.
Görüşmelerin tamamlanmasının ardından 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi ayrı ayrı oylandı ve kabul edildi.
2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nin oylamasında 566 oy kullanıldı; teklife 317 kabul ve 249 ret oyu verildi.
2022 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi'nin oylamasında ise 563 oy kullanıldı; teklife 317 kabul ve 246 ret oyu verildi.
Meclis Başkanvekili Bekir Bozdağ, bütçenin hazırlanmasında emeği geçen herkese ayrı ayrı teşekkür etti.
Bozdağ, birleşimi yarın saat 15.00'te toplanmak üzere kapattı.